İstenmeyen kılları uzaklaştırmak için kullanılan geleneksel yöntemler traş, ağda, tüy dökücüler ve elektrolizdir. Bunların hepsinin etkisi geçici ve kısa sürelidir. Fototermoliz teorisinin bulunması ve epilasyon için farklı dalga boyuna sahip farklı lazerlerin keşfi ile istenmeyen kılların uzaklaştırılması çığır atlamıştır.
Lazer epilasyon FDA tanımlarına göre kıllarda kalıcı azaltma sağlar, tam olarak tüm kılları yok edemez. Bu kalıcılık yapılan çalışmalarda 6-9 ay civarındadır, elde edilen sonuçların ömür boyu kalıcı olduğu anlamına gelmez.
Lazer epilasyonda hedef kılın içinde bulunan renk maddesi yani melanindir. Yani lazer epilasyon renkli kılları etkiler, beyaz ve çok açık renkli kıllara etki edemez. İdeal lazer epilasyon adayı beyaz tenli ve koyu renkli kalın kıllara sahip kişidir.
Epilasyon için en uygun lazeri seçebilmek için aşağıdaki kriterleri kullanırız:
Atım süresi kıl folikülünün termal gevşeme zamanına uygun olmalı ve epidermisi etkilememesi için yeterli uzunlukta olmalıdır.
Tolere edilebilen en yüksek güç en etkili sonuçları oluşturur.
Dermisin derinliklerine inebilmesi için dalga boyu en az 700 nm olmalıdır.
Spot büyüklüğü ışığın deriye penetre olabilmesi için 5-10 mm olmalıdır.
Kılların büyümesi sırasında anagen (büyüme), katagen (yıkım) ve telogen (kendiliğinden dökülme öncesi bekleme) fazları bulunur. Lazer ışınları kıllar özellikle anagen (büyüme) safhadaysa etki ederler. Çünkü anagen fazda melanin yoğunluğu en fazladır. Kıllar telogen ve katagen faza geçtiğinde etki yani kalıcı kıl azaltma etkisi azalır. Bazı otörler kılların anagen safhaya geçişini sağlayabilmek için lazer epilasyondan 2 hafta önce ağda yapılmasını önermektedir.
Epidermal melanin konsantrasyonu yüksek olan koyu tenli kişiler daha fazla yan etki yaşamaya yatkındır; işlem anında ağrı, leke problemleri ve izler. Koyu tenli kişilerde yan etki ihtimalini azaltmak için yapılabilecekler:
Etkili deri soğutması epidermal hasarlanmayı önleyebilir.
Uzun atım süresi deriyi korumaya yardımcı olabilir.
Daha uzun dalga boyuna sahip lazerler melanin tarafınan daha az absorbe edildiği için epidermal hasar daha az olur.
Lazer epilasyonda kulllanılan lazerler ve ışık kaynakları ile dalga boyları:
694 nm ruby lazer
755 nm alexandrite lazer
810 nm diode lazer
1.064 nm Nd:YAG lazer
590 - 1200 nm IPL - yoğun ışık kaynağı
Lazer epilasyonda etkiyi görebilmek için en az 3 seans tercihan en az 4-5 seans uygulanması gerekir. En az 3 seans uygulama sonrası kıl azaltma sonuçları tüm lazerlerde birbirine benzerdir (yaklaşık %50) ancak 1. sırada diode lazer ve ardından alexandrite lazer bulunur.
Diode lazerde görülen yan etkiler kalıcı olmayan ve en fazla 1-2 ay içinde kaybolan kızarıklık, yüzeyel yanıklar, ince izler ve leke oluşumudur. Diode lazerde alexandrite lazere kıyasla ağrı özellikle cilt tipi 3 ve 4 olan hastalarda biraz daha fazla olur ve cilt tipi 4 olan kişilerde koyu leke oluşabilir. Koyu tende daha fazla yan etki olduğu ve daha yüksek doz gerektiği için diode lazerler beyaz ten için daha uygundur.
Nd:YAG lazer ile görülen yan etkiler arasında iz bırakmayan su kabarcığı oluşumu, kalıcı olmayan izler ve renk farklılıkları bildirilmiştir. En iyi etki koltuk altında görülmüştür. Nd:YAG lazer uzun dalga boyu sayesinde koyu tenlilerde etkili ve daha güvenlidir.
Alexandrite lazerlerde atış süresi 20 ms den daha uzun ve soğutma süresi daha uzun tutulursa özellikle koyu tende ağrı daha az görülmektedir. Başlık çapının artması etkiyi artırmaktadır. Diğer yan etkiler arasında su kabarcığı oluşumu, kabuk oluşumu, kaşıntı, sivilce oluşumu ve kalıcı olmayan (maksimum 6 ay içinde kaybolan) renk farklılıkları bildirilmiştir. Yan etkiler koyu tenlerde daha fazla görülmektedir. Alexandrite lazerin beyaz ve buğday tende kullanılması önerilmektedir.
Ruby lazer ile bildirilen yan etkiler arasında renk farklılıkları (sık), su kabarcıkları ve yüzeysel izler bulunmaktadır. En etkili olduğu bölge yüz bölgesidir.
IPL yoğun ışık kaynakları ile bildirilen yan etkiler arasında su kabarcıkları ve leke oluşumu bulunmaktadır.
Lazer epilasyon tıbbi cihazlarla yapılan tıbbi bir işlem olduğu için bizzat doktor ya da doktor gözetiminde sağlık personeli tarafından yapılması gereken bir işlemdir. Laser epilasyon estetisyenlerin ve güzellik uzmanlarının insan bedeni üzerinde tıbbi uygulama yapma yetkisi bulunmaması nedeniyle uygulama izni olmayan bir işlemdir.
Yazan: Doç. Dr. Berna Aksoy,
Dermatoloji Uzmanı,
Özel Muayenehane, İzmit - Kocaeli, GSM: 0531 991 3272
Bahçeşehir Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İstanbul
Kaynaklar
Sadighha A, Mohaghegh Zahed G. Meta-analysis of hair removal laser trials. Lasers Med Sci. 2009 Jan;24(1):21-5. doi: 10.1007/s10103-007-0515-1.
Haedersdal M, Gøtzsche PC. Laser and photoepilation for unwanted hair growth. Cochrane Database Syst Rev. 2006 Oct 18;(4):CD004684. doi: 10.1002/14651858.CD004684.pub2.
Comments